2016 yılında, iç ve dış hatlarda 1 milyon 829 bin uçuşta yaklaşık 174 milyon yolcu hava yolunu tercih etti. Uçuşlarına artmasıyla, uçaklarda kural tanımayan ve ihlal eden yolculara verilecek para cezaları arttırıldı. Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) tarafından verilecek idari para cezaları hakkındaki yönetmelik, geçen ay Resmi gazete'de yayınlanarak yürürlüğe girdi. Yaşar Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Sami Aksoy, yeni yönetmelikle hayata geçirilen cezalar hakkında bilgi verdi.
Aksoy, yönetmelikte yapılan değişikliğe göre, uyarılmasına rağmen emniyet kemerini bağlamamak, baş üstü dolabını kapatmamak, başka yolcularla veya kabin ekibiyle tartışmaya devam etmek gibi uçuş emniyet ve güvenliğini tehdit oluşturan davranışlarda bulunmanın cezasının bin 500 TL'ye çıkarıldığını bildirdi. Aksoy, “Uçakta sigara içmenin para cezası da bin 500 TL'ye çıkartıldı. Yeni yönetmelikte, ayrıca, bu maddeye ‘uçak içerisinde Duman çıkartan cihaz ve mamuller' denilerek elektronik sigaralar da eklendi. Yolcuların hem kendileri hem diğer yolcularla kabin ekibinin can güvenliği hem de uçuş emniyeti ile yeni yönetmelik sebebiyle artan para cezaları nedeniyle, kendi keseleri için kural tanımaz yolcu maddesinde belirtilen davranışlardan kaçınmaları gerekir” dedi.
Yrd. Doç. Dr. Aksoy, yeni yönetmelikle ilgili bilgi vererek, “Yönetmelikte, geçen mart ayında yapılan değişiklik uyarınca, uyarıya rağmen elektronik cihazları çalıştırmaya devam etmek, yerine oturmamak, emniyet kemerini bağlamamak, baş üstü dolabını kapatmamak, diğer yolcular ve kabin ekibiyle tartışmaya devam etmek, kabin ekininin görevini yapmasına güç kullanarak engel olmak, kabin ekibine ve diğer yolculara hakaret etmek, sözle tacizde bulunmaya devam etmek, kabin ekibinin verdiği talimatları yerine getirmemek şeklinde davranışlarda bin 500 TL para cezası kesileceği düzenlenmiş. Bu sayılanlar, sınırlı sayıda değil, örnek şeklinde gösterilmiş. Bu nedenle yasak olmasına ve uyarılmasına rağmen uçuş emniyetini tehlikeye atan hareketine devam eden her yolcuya, hareketi, yukarıda sayılanlardan olmasa da aynı para cezası kesilebilir” diyerek uyarıda bulundu.
ELEKTRONİK SİGARA DA EKLENDİ
Yönetmelikteki diğer bir düzenlemenin elektronik sigaralarla ilgili olduğunu ifade eden Sami Aksoy, “Uçak içerisinde sigara dahil tüm tütün mamulleri tüketmenin cezası da bin 500 TL olarak belirlenmiş. ‘Uçak içerisinde duman çıkartan cihaz ve mamuller' ekiyle elektronik sigaralar da eklendi. Örneğin, eylül 2016'da, Kazablanka-İstanbul seferini yapan uçakta sigara içen yolcuya, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü bin 162 TL para cezası kesmişti” dedi.
UÇAĞA LAZER TUTANA 10 BİN TL CEZA
“Herkesin malumu, özellikle İstanbul'da iniş yapan uçaklara lazer tutanlar ve telsiz hatlarına müdahale edenler yok değil.” diyen Aksoy, “Bu bakımdan yönetmelikte, uçağa lazer tutmak ve kule ile kokpit arasındaki haberleşme hattına müdahale etmenin cezası 10 bin TL şeklinde belirlenmiş. Bu rakamda herhangi bir artış yapılmamış. Yönetmelikte, uyarılmaya karşın taranmaya, elle aranmaya karşı gelinmesi, güvenlik personelinin işini yapmasına engel olunmasının cezası da 2 bin TL şeklinde gösterilmiş” diyerek havaalanlarında yaşanabilecek durumlara da para cezasının ön görüldüğünü ifade etti.
Sami Aksoy, şöyle devam etti:
“Görüldüğü üzere, düşük fiyatla uçtuğuna sevinen bir yolcu, ısrarla cep telefonunu kullanmak istemesi, kabin ekibiyle ve yolcularla tartışması veya kemerini bağlamaması halinde bilet fiyatının neredeyse 10 katı para cezasıyla karşılaşıp üzülebilir. Eğer daha da ileri gidip uçuş güvenliğini tehlikeye atması nedeniyle uçağın zorunlu iniş yapması gibi hallerde de hem ağır cezai yaptırımlar hem de maddi yaptırımlarla karşılaşılabilir. Uçuş emniyeti için getirilen bu yerinde caydırıcı cezalar nedeniyle, yolcuların daha dikkatli davranması, kendi yararlarına olur. Nihayetinde bu kurallar, sadece bir ceza değil, uçuş emniyeti ve tüm yolcuların güvenliği, yani hepimiz içindir.”
