İrfan Efe Boztepe ve Mehmet Can Dursun'un projesi, State University of New York at Oswego'dan altın madalya kazandı
TED Antalya Koleji öğrencileri İrfan Efe Boztepe ve Mehmet Can Dursun'un yengeç ve karides kabuklarından ürettiği ve iyileştirmeyi yüzde 30 hızlandırıp kanamayı durduran yara örtüsü projesi, State University of New York at Oswego'nun Uluslararası Lise Proje Yarışması'nda 54 ülkeden 2 bin 450 proje arasından altın madalya kazandı. İki öğrencinin bu projesi, TÜBİTAK'ın yarışmasının bölge seçmelerine dahi alınmadan elenmişti. Yine aynı okuldan başka iki öğrencinin elektromanyetik dalgaları engelleyici projesi de Oswego'da dünya üçüncülüğü kazandı.
Danışman Gülay Demirce şunları söyledi:
"Elde ettiğimiz bu yara örtüsü hem antibakteriyel biyobozulur, yani ciltte insan dokusunda çözülebilir, aynı zamanda iyileştirmeyi yüzde 30 hızlandırıp kanamayı durduran bir yara örtüsü. Bunu, açık yaralarda özellikle ve şeker hastalarının kapanmayan yaralarında, yatalak insanların uzun süre yatmadan kaynaklanan yaraları ve yanık yaralarında kullanabiliriz. Açık yaralar mikrop kapabiliyor ve iyileşmeleri daha da uzun sürebiliyor. İşte anti bakteriyel olması, hava geçirgenliği, hepsinin testini yaptık. Hava geçirgenliğinin testi kabul edilebilir değerdi ve siz yaranız iyileşirken tekrar yara örtüsünü kaldırıp yarayı tahriş etmiyorsunuz. Yengeç ve karides kabuklarında bulunan kitin maddesini kitosana çevirdik. Kitosan vücutta çözünüyor ve polilaktik asit nişastalar elde ettik. Bu da vücudumuzda çözüldüğü için, yarayı tekrar tahriş etmeden çözünürken yaranız iyileşmiş oluyor."
ABD ASKERLERİ IRAK'TA KULLANIYORMUŞ
Bu proje için çok uğraştıklarını, saat 07.00'den 24.00'e kadar laboratuarda çalıştıkları günler olduğunu belirten İrfan Efe Boztepe, proje fikrini şöyle anlattı:
"5'inci sınıftayken büyük bir kaza geçirdim. Burnumda ve çenemde doku kaybı oldu. Sonucunda plastik cerrahi ve yapay deri gibi konulara ilgim oluşmuştu. Ondan sonra internette araştırmalar yapıyordum ve Gülay hocama başvurdum. O da beni Mehmet Can'la buluşturdu. En sonunda böyle bir şey ortaya çıktı."
9'uncu sınıftayken Biyoloji dersinde karbonhidratlarda kitini gördüğünü belirten Mehmet Can Dursun, “İlgimi çekti ve daha sonra araştırdım kitinden ne yapabiliriz diye. Hamam böceklerinin radyasyonu önlediğini duymuştum. Araştırdım ve Amerikan askerlerinin Irak savaşında kitosan tozunu kullandığını öğrendim. Sonra Gülay öğretmenime başvurdum ve beni İrfan'la tanıştırdı ve birlikte bir proje yapmış olduk. Yazın fikir olarak geliştirdik ve eylül-ekimde çalışmalarına başladık projenin. Uzun sürdü, gerçekten çok emek verdik ve başardık" dedi.