Üroloji Uzmanı Op. Dr. Mesut Yeşil konu hakkında bilgiler verdi.
Mesane, böbrekten süzülen idrarın depolandığı ve dışarı atıldığı, adalelerden oluşmuş içi boş bir organdır. Mesane kanseri en sık olarak, mesanenin iç yüzeyini döşeyen (değişici epitel) hücrelerden kaynaklanmaktadır.
Mesane içerisinde tümör gelişmesidir. İlk başlangıçta mesane boşluğuna doğru dut şeklinde büyür, belirti vermez ise karnabahar görünümünü alır ve fark edilmeyip uzak organlara yayılırsa ölümcül olabilir.
Sağlıklı bir mesane için dikkat etmeniz gerekenler;
*Günde en az 1,5 lt su içilmelidir. Yıllık olarak ve idrar tahlili içeren check-up yapılmalıdır.
*İdrar yapma ile ilgili sorun yaşanıyorsa derhal ürolojiye başvurulmalıdır.
*Sigara içilmemelidir. Sigara içenlerde mesane kanserine yakalanma riski daha yüksektir.
*İdrar yaparken mesanenin tam boşalması beklenir.
*İdrar uzun süre tutulmamalıdır.
Mesane kanseri nasıl belirti gösterir?
En sık bulgu idrarda ağrısız kanamadır. İdrarda ağrısız ve aralıklı kanama, hastaların yaklaşık olarak %85’inde görülmektedir. Sık idrara çıkma, idrar yaparken yanma, zor idrar yapma gibi yakınmalar da mesane tümörünün ilk belirtileri olabilir. Kanama ile idrardan pıhtılar gelebilir. Bunların yanı sıra karın alt bölgesinde veya bel bölgesinde ağrı bu yakınmalara eşlik edebilir.
Mesane kanseri türleri
Mesanede farklı tipte hücreler bulunur ve kanserin başladığı hücrenin tipi, mesane kanserinin türünü belirler. Mesane kanserinin türü, uygun tedaviyi belirlemeye yarar.
Ürotelyal karsinom: Mesanenin iç tabakasındaki ürotelyal hücreler doku gerildiğinde hasar görmeden şekil değiştirebilir. Bu hücreler, üreterlerin ve üretranın iç kısmını oluşturur ve tümörler de buralarda oluşur, en sık görülen mesane kanseri türüdür.
Skuamöz hücre karsinoması: Örneğin bir enfeksiyondan veya uzun süreli idrar sondası kullanımından dolayı mesanenin kronik tahrişiyle ilişkilidir. Kanser ince, düz skuamöz hücrelerin mesanede oluşmasıyla başlar. Nadiren görülür.
Adenokarsinom: Mesane kanserinin bu türü de nadir görülür ve mesanede mukus salgılayan bezleri oluşturan hücrelerde başlar.
Bazı mesane kanserleri birden fazla hücre tipini içerebilir.
Mesane Kanseri tanısı nasıl konur?
Tanıda idrar tetkikleri tanıda önemli yer tutmaktadır. Tam idrar tahlilinde idrarda kan hücrelerinin (eritrosit) görülmesi tümör şüphesini ortaya koymalıdır.
İdrar Sitolojisi; idrarın bir patolog tarafından incelenip kanser hücrelerinin saptanması yöntemidir.
Günümüzde tanıda kullanılan bazı idrar testleri mevcuttur. Bunlardan BTA stat ve NMP22 yurdumuzda da kullanılan testlerdir. Ancak küçük tümörler için duyarlılıkları düşüktür. Diğerleri ImmunoCyst ve UroVision DNA FISH testleridir. ImmunoCyst muhtemelen küçük ve düşük dereceli kanserler için en yüksek sensitiviteye sahipken, UroVision DNA FISH en yüksek spesifiteye sahiptir.
Sistoskopi; Mesane tümöründen şüphelenildiğinde kesin tanı için en kolay ve emin yöntemdir. İdrar yolundan (üretra) optik bir aletle girilerek 8-10 kat büyütülmüş görüntülerle idrar kesesinin içerisi görülebilir. Fleksibl sistoskopi lokal anestezi ile bile yapılabilen basit ancak çok değerli bir tanı yöntemidir.
Tanı için görüntüleme yöntemlerinden de faydalanılır. Mesane tümörü tanısında en basit görüntüleme yöntemi karından yapılan ultrasonografidir (Batın Ultrasonografisi). Belirli bir büyüklüğe ulaşan tümör ultrasonografide görüntülenebilir. Diğer yöntemler Bilgisayarlı tomografi (CT / BT), Manyetik Rezonans (MRI) ve İntravenöz Ürografi’dir (İVP). Ayrıca Pozitron Emisyon Tomografi’si (PET) de bu hastalığın yayılım derecesini göstermede çok yararlıdır.
Mesane kanserleri başlangıçta belirti vermeyebilir ve sinsi seyredebilir. İlk belirti genellikle idrardan olan kanamadır.
Sigara içen ve 50 yaş üzerinde olan bir hastadaki kanamayı dikkate almak gerekir. Kanama taze kırmızı da olabilir bordo renkli de. Kanama dışında idrarda yanma, pıhtılı idrar, idrar yapamama olabilir. Böğür ağrısı hastalığın ilerlediği anlamına gelebilir.