TUSAŞ Motor Sanayi AŞ'nin bünyesinde oluşturulan ve yerli tasarım hava araçları motorlarının tasarımlarını gerçekleştiren yaklaşık 200 kişilik ekip, yerli İHA motoru üretmeyi hedefliyor....
TEI Genel Müdürü Mahmut Akşit, kurumun, uçak ve helikopter motorlarının bakım onarımlarının yapılması ve parça imalatçısı olmanın dışında tasarımcı olarak da Türk ordusunun ihtiyacının karşılanmasını amaçladığını belirterek, söz konusu hedef doğrultusunda oluşturulan bir Ar-Ge ve tasarım grubunun bulunduğunu kaydetti. Tasarım grubunun büyümeye devam ettiğini ifade eden Akşit, şöyle konuştu: "Şu anda yaklaşık 200 kişilik bir tasarım grubumuz var. Gebze'de doğrudan General Electric uçak motoru (GE Aviation) tasarım ekibi ile çalışan 100 kişilik bir mühendislik ekibimiz var. Bu ekip şu anda uçmakta olduğumuz birçok motor da dahil olmak üzere General Electric tarafından üretilen motorların tasarım ve iyileştirme işlemlerinde doğrudan General Electric ekibiyle entegre olarak çalışıyor. Onun dışında Eskişehir'de bir tasarım grubumuz var. Eskişehir'deki grubumuz içinde şu anda insansız hava araçlarının motoruyla uğraşan bir ekibimiz var. Ayrıca jet ve helikopter motorları konusunda çalışan ekiplerimiz de var. Onlar da büyüyor. İnsansız hava araçlarında genellikle düşük hızda ancak yüksek irtifada uçağın yavaş seyretmesine imkan tanıyacak pistonlu motorlar kullanılmaktadır. İlk etapta heronlar konusunda yaşanan sıkıntı sebebiyle yurtdışından bakım-onarımda destek alınamaması nedeniyle onların bakım-onarımlarını, yedek parçalarının tasarım ve imalatını gerçekleştirdik. Düzenli değişmesi gereken parçaları kendimiz, buradaki mühendislik ekibimizle tekrar tasarladık, mevcut yapıya adapte ettik ve uçurduk. Böylece yedek parça ihtiyacını bu şekilde karşıladık. Şu anda ordumuzun elindeki heronların büyük çoğunluğu o parçalarla TEI adaptasyonu motorlarla uçuyor."
"Komple TEI tasarımı, yeni motor"
Akşit, bunun yanında Türk Havacılık ve Uzay Sanayi AŞ (TAI-TUSAŞ) tarafından insansız hava aracı ANKA'nın imal edildiğini hatırlattı. ANKA'nın mevcut motorunun Alman Thielert firması tarafından üretildiğini anımsatan Akşit, şöyle devam etti: "ANKA'nın motorunda irtifa yeteneğini, yetkinliğini istenilen seviyeye getirmek için modifikasyonlar yapıyoruz. Mevcut motorların modifikasyonların yanında ANKA için tamamen yeni, komple TEI tasarımı bir motor geliştiriyoruz. Bu arada Thielert, Çinli bir firmaya satıldı. Çinli firma, askeri amaçlı motor satışını durdurdu. ABD ordusunun elinde de ciddi miktarda 'Predator' gibi insansız hava araçları (İHA) var. Bunların baz motorlarını da Thielert firması yapıyordu. Bunların temininde de bir sıkıntı oluştu. Tasarım ekibimiz hem TAI'nin hem de ordumuzun ihtiyacı kapsamında yeni tasarım işini yürütüyor. Yeni motorumuz başarıyla testleri geçince ABD ordusunun bu sınıftaki ihtiyaçlarını karşılamak amaçlı onlara da motor satma imkanı olacak. Yaklaşık 2 yıl içinde tamamen yerli tasarım ve imalatı bize ait İHA'lara sahip olacağız."