Cezaevleri , izinler ve gerçekler

Ülkemizin içinde bulunduğu ciddi bir sorun var. Bu sorun, sorun olmaktan çıkıp adeta kangrene dönmüş , kanayan bir yaradır. Bir an önce pansuman edilmesi, ameliyat masasına yatırılması gerekir.
Cezaevlerinden bahsediyorum. Biraz geriye gidelim.
Hatırlayınız; 2014 yılında başlayan 'çözüm süreci' içerisinde cezaevlerinin içinde bulunduğu sorun ve sıkıntılar, o yönde atılması düşünülen iyileştirme çalışmaları uzun süre kamuoyunun gündemini meşgul etmiş, ilgi odağı olmuştu. Kimileri ''af '' , kimileri ise ''genel af' beklentisi içindeydi. Yüz binlerce mahkum ve milyonlarca mahkum yakınları büyük bir heyecan ve bekleyiş içerisine girmişlerdi. Ancak ; iktidarın tüm samimi çabalarına karşın , bölücü terör örğütünün yine kalleşliklere bürünmesi sonucu (başlarken biten çözüm süreci ), af beklentisi içinde olan kader mahkumları bir kez daha hayal kırıklığı yaşamışlardı.
Ülkemizde cezaevleri ciddi bir yaradır. Buğün geldiğimiz noktada gerçek bir yaradır.
Hatırlayalım...
AK Parti iktidarının , (Adalet Bakanlığı'nın) yürüttüğü 'ceza infaz yasası' , geçtiğimiz genel seçimlerde yine mahkum ve yakınlarının umudu olmuştu. ''Çıktı ,çıkıyor, çıkacak'' denilen infaz düzenlemesi tam yürürlüğe girecekken , bu kez MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'nin ''Genel Af olsun'' çıkışı , aslında bir kez daha beklentileri sürüncemeye bıraktı. Bahçeli'nin çıkışı ile yeniden hareketlenen cezaevlerindeki mahkumların gözleri pencereye, elleri tencereye daldığı anda , Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın aksi açıklamaları mahkum sorunlarını bir kez daha rafa kaldırdı. Git-gel'leri yaşayan cezaevi sorunu bu ülkede bir an önce çözüme kavuşturulması gereken bir meseledir.
Pandemi nedeniyle neredeyse İki yılı aşkın süredir ''virüs izninde olan'' açık cezaevlerindeki hükümlüler, 31 Mayıs itibariyle tekrar geldikleri yerlere, ceza infaz kurumlarına dönecekler. Daha doğrusu; iki ayda bir uzatılan izinler, bu kez tekrarlanmayacağından mahkumlar boynu bükük şekilde dönecekler. Çağrıldıkları için gidecekler.
''Boynu bükük '' kavramına aşağıda değineceğim...
Ama önce ülkemizdeki mahpusların son durumuna bakmakta fayda var. Halihazırda ülkemizde 300 bine yakın tutuklu ve hükümlü bulunuyor. Bunların 260 bin 333'ünü erkekler, 10 bin 206'sı kadın ve 624'ü çocuklardan oluşuyor. Tutukluların toplam sayısı ise 38 bin 395. Tutukluların 35 bin 240'ı erkeklerden bin 819'ü kadınlardan oluşurken , bin 336'sı da çocuk. 31 Mayıs'ta kader dünyalarına düneceklerin sayısı ise 80 bin. Bu arada Adalet Bakanlığı ise, 36 yeni cezaevi daha yapacak. Böylece Türkiye’deki toplam cezaevi sayısı 419’a çıkacak. Cezaevi yaşamamış , yatmamış, görmemiş insanların ve onlarla akraba bağı bulunmayanların bu satırların yazarını pek anlayacağını samıyorum ama, yine de bir takım hususları anlatmakta yarar var....
1- Cezaevi ; düzenli ya da düzensiz her bir bireyi (kader mahkümunu) işinden, aşından, ailesinden, geleceğinden ayrı koyar.
2-Cezaevi; çoğu kez islah kararğahı değil; sinir sistemlerinin bittiği, psikolojik tranvaların oluşmasına sebep olan dört duvardır.
3-Hayatında tek bir suç (bilerek/bilmeyerek) işlemiş veya iftiraya uğramış insanın, pek çok suç unusuru tanımasına vesile olur.
4- Cezaevi ; aslanın kediye boğdurulduğu , girmesi ahır kapısı kadar geniş , çıkması iğne deliği kadar küçük 'siyah beyaz'' bir dünyadır.
Hal böyle olunca devlete de büyük mesuliyetler düşer. Mahkümların ''boynu bükük'' geri dönmemesi için adımlar atmak gibi, sosyal devlet anlayışının devreye girmesi gereken bir süreçteyiz. Elbette pandeminin pik yaptığı dönemde açık ceza infaz kurumlarını boşaltmak, hükümlüleri izine çıkarmak alınan en güzel karar olmuştur. Zira muhtemel faciaların, toplu ölümlerin önüne geçilmiş olduğu gerçeği de var. Cezaevlerine sadece 300 bin nüfus veya izinleri bitecek olan 80 bin hükümlü açısından bakmamak gerekir. Bunların aileleri, sevenleri, yarenleri derken , koskoca on milyonluk bir kitleyi ilgilendiren bir gerçek duruyor ortada.
Gerçekten ''kader mahkumu '' dediğimiz bir potansiyelin olduğu da başka bir gerçek.
Bugün cezaevlerinde potansiyel fazlası bir nüfus yatıyor. Aslında 'yatıyor'' demek ne kadar doğru bilemiyorum, zira yatamıyorlar. Çünkü üst üste yatıyorlar, ranzaları nöbetleşe kullanıyorlar, yer yataklarında, kapı altlarında, maltalarda yatmaya çalışıyorlar. Çünkü cezaevleri hınca hınç dolu, koğuşlar dolu, nezarethaneler dolu, revirler dolu... Dolu da dolu.
Peki bu sorun nasıl çözülür.?
İşte asıl mesele bu. Hele bir de iki yıldır ailesiyle, işiyle , istikbaliye örtüşmüş, kucaklaşmış 80 bin hükümlünün geri döneceğini düşünün. Çok akli, çok gerçekçi ve de çok hakkaniyetli bir düzenleme ile cezaevleri sorunu çözüme kavuşabilir. Yapımı devam eden yeni cezaevleri de sorunu çözmez. Çözümün yolu, cezaevlerini rahatlatmaktan geçer.
Terör suçlularını, tecavüzcüleri , kadına şiddeti bir tarafa koyun.
Geri kalan suçları kapsayan, yeni bir düzenlemeyle '' af , kısmı af, infaz düzenlemesi '' , hatta ''genel af'' gerklidir. Velhasıl, hergün başka bir telden çalmanın, mahkumları geri çağırmanın , onların hayalleriyle oynamanın kimseye kazanımı olmaz. Hele de bu saatten sonra siyaseten hiç olmaz.
Bu sorunun yolu, ivedilikle 'affın '' yürürlüğe girmesinden geçer.
Cezaevi görmeyen, mapus yatmayan, volta atıp gün ışığına hasret nedir bilmeyen milletvekilleri , uzaktan maval okuyarak cezaevleri sorunlarını çözüme kavuşturamaz.. Pandemi nedeniyle izinde olan on binlerce mahkum, 31 Mayıs'ta infaz kurumlarına geri dönecekler...
1- İzindeki mahkümları geri çağırma kararı yanlış.
2- Sadece Kocaeli Açık Ceza İnfaz Kurumu'nda binin üzerinde mahkum nizamiyeden içeri girecek.
3-Orada yerde yatan, yatak bulamayan mahkumların olduğu gerçeği de var.
4-Aynı havayı soluyan, aynı koğuşu paylaşan, aynı tuvalet ve banyoyu kullanan, aynı iş yerinde çalışan, aynı yemekhane ve mescitte nefes alan bin mahkum sadece Kocaeli'de.
5- Korona tehdidi tamamen ortadan kalkana kadar ,en az bir yıl daha izinler uzatılmalı, insanların yaşama özgürlüğü elinden alınmamalıdır. Ya da genel af.