Sakarya Meydan Muharebesi’nden 12 Ekim Gebze’nin Kurtuluşuna Zaferler tarihimizin Önemli dönüm noktaları vardır. Bunlardan birisi Kurtuluş Savaşı’nın dönüm noktası Sakarya meydan Muharebesidir. 23 Ağustos 1921’de başlayıp 13 Eylül 1921 de sona eren 22 gün süren Sakarya Meydan muharebesi ile ilgili bir yıldan beri belgesel çekimlerimiz ve araştırmalarımız devam ediyor. Mart ayı başında Sakarya Meydan Muharebesinin gerçekleştiği haymana bölgesinde şehitler hatıra ormanlığı ve gönüllü alaylar anıtının dikilmesine vesile olmuş, resmi ve özel kuruluşlarla bir çok çalışma yaparak hazırladığımız belgeselleri TV kanallarına dağıtıp konferans ve seminerler organize etmiştik.

Sakarya meydan muharebesinde başlayan zafer, 13 ay sonra 12 Ekim 1922 tarihinde Gebze’nin kurtuluşu ile devam etmiştir. Gebze’nin kurtuluş tarihiyle ilgili bugüne kadar bir çok yazı kaleme aldım, belgeseller çekip araştırmalar yaptım. Gebze’nin düşman işgaliyle kurtuluşuyla ilgili ilk törenlerin yapılmasında az da olsa emeği olan bir belgeselciyim. Daha önce Gebze’nin düşman, işgalinden kurtuluşuyla ilgili yazdığım yazılardan bir bölümü Sizlerle paylaşıyor, Sakarya meydan Muharebesi’nden 12 Ekim Gebze’nin Kurtuluşunda canlarıyla ve kanlarıyla bu vatanı bizlere emanet eden aziz şehitlerimizi ve gazilerimizi rahmet ve şükranla anıyorum.

Gebze’nin düşman işgalinden kurtuluşu kutlanırken aslında başta Gebze´nin çevre sorunları, kentleşme kültürü, altyapı problemlerinden kurtuluşunu yanı sıra en büyük problem olan deprem felaketinden kurtulması planlanıp konuşulmalı ve deprem konusu ciddi şekilde gündeme gelmeli. Birçok sorun içerisinde gelişip büyüme mücadelesi veren özellikle İstanbul ve İzmit bölgesinin arasında? İki arada bir derede? Olan Gebze bölgesi yaşadığı sorun ve sıkıntılardan kurtuldu mu? Sorusuna topyekûn cevap aramalıyız.

Evet, Gebze´nin Düşman İşgalinden kurtuluşunun 95. yıl dönümünü kutluyoruz. Gebze’nin kurtuluşu sadece Gebze’yi değil Darıca, Çayırova ve Dilovası’nı da kapsamalı. 12 Ekim sadece Gebze’nin değil Gebze’nin içerisinden çıkan ilçelerle birlikte Gebze bölgesinin kurtuluş yıl dönümü olmalı. Bunu artık gerçekleştirmeliyiz. Bunu sürekli dile getiriyoruz. Gönül istiyor ki Gebze bölgesi bir bütün halinde kurtuluş coşkusunu yaşasın.

Kurtuluş günleri ve milli bayramlar bir anlamda tarihi geçmişi hatırlatarak milli tarih bilincinin gelişmesine katkı sağlamaktadır. Gebze´nin kurtuluş etkinliğine halkın desteği sağlanması ile kent kültür bilincinin oluşmasının sağlanacağına da inanıyorum.

Bazı kaynaklara göre Gebze´nin Kurtuluş tarihinin 17 Ekim 1922 olduğu yanlışlıkla belirtilmişti. 1980´den önce Gebze belediye başkanlığı yapan sayın Sedat Tüze Genel Kurmay Başkanlığına başvurmuş. Askerler tarafından verilen cevapta, Gebze´nin Düşman İşgalinden Kurtuluş Günü’nün 12 Ekim 1922 tarihi olduğu kesin olarak açıklanmıştı.

Genel kurmayın yaptığı bu açıklamaya dayanılarak Gebze´de kurtuluş günleri yeni kutlanmaya başlanmış. İşgal yıllarında Gebze´de gerek Yunan ve gerekse İngilizler büyük barbarlıklar yapmışlar. Devlet arşivlerindeki çok sayıda tarihi belgede Yunan barbarlığı ortaya çıkartılmakta. Gebze’deki Yunan barbarlığında bir çok şehit verilmişti.

Devlet adamlarından siyasetçiye işadamlarından sade vatandaşa kadar, erkek kadın, bilgili bilgisiz herkes ağzı açıldığında vatan millet nutukları atarız. Vatan için seve seve şehit olmayı göze alan millet olmaktan gurur duyarız. Analar çocuklarının beşiklerini ya şehit ol ya gazi diye sallar, Bu kadar yüksek duyguya sahip olan Türk insanının en kötü ahlaki geçmişini tez unutarak vefasız olmasıdır.

Gerek Mahalli Basında, gerek Ulusal Basında ve gerekse bazı yazarlarımızın eserlerinde Gebze’nin kurtuluş tarihinin 17 Ekim 1922 olarak belirtilmiş olduğu bilinmektedir. Ancak, bu tarihin bir yanılgı eseri olduğu, hiç bir gerekçeye dayanmadığı; Genel Kurmay Başkanlığı’nın, Gebze Belediyesi’nin başvuru yazısına verdiği cevaptan anlaşılmış bulunmaktadır. Sözkonusu cevapta; Gebze’nin Düşman İşgalinden Kurtuluş Günü’nün 12 Ekim 1922 tarihi olduğu anlaşılmaktadır. Genel Kurmay Başkanlığınca, İstiklal Harbi Arşivi’nden tespit edilerek gönderilen resmi bilgilerle ilgili “Belge”yi ilgililerin dikkatlerine sunuyoruz:

4-11 Eylül 1919’ da toplanan Sivas Kongresi’nde hemen hemen Anadolu’nun Vilâyet ve Livaları temsil edildiği halde, bunların arasında Üsküdar, İzmit ve dolayısıyla Gebze’nin temsilcilerine rastlanmamıştır. Fakat Milli Mücadele’nin ilk yıllarında Gebze’nin önem kazandığı; Mustafa Kemal Paşa’nın 18 Mart 1920 tarihinde Kolordulara, Vilâyetlere, Müstakil Livalara, Şile, Kartal ve Gebze Kaymakamlıklarına çektiği şifreli telgraflardan anlaşılmış bulunmaktadır.